Cerkiewna dzwonnica w Terce. Jeden z dzwonów zawieszony jest obecnie na przykościelnej dzwonnicy.
Autor zdjęcia: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bieszczady-terka-dzwonnica.jpg
Anastazja Diak miała 7 miesięcy, Julcia Hnatyszyn 3 latka. Tyle co Wołodia Wajda. Marija Semczak miała 80 lat. Żołnierz strzelał do nich z pepeszy. Rzucił 2 granaty. Potem żołnierze z WOP podpalili dom. Zginęło w nim ponad 20 kobiet i dzieci.
Najpierw do Terki przyszli żołnierze UPA. 5 lipca 1946 roku. Aresztowali 5 Polaków (1 "prawdziwego" i 4 tzw. perekińczykiw, tzn. Ukraińców, którzy "przepisali się" na Polaków). Podejrzewano ich, że są donosicielami na usługach placówki Wojsk Ochrony Pogranicza w pobliskiej Wołkowyi.
Potem w Terce pojawili się żołnierze WOP-u z Wołkowyi. Zaczęli palić wieś. Zabili 12 osób, kilka spalili żywcem. Między innymi 78-letniego Wasyla Łypkewycza z 70-letnia siostrą.
Do Wołkowyi zabrali ze sobą zakładników. Głównie kobiety i dzieci. Wtedy wróciła UPA. Wieczorem 8 lipca upowcy powiesili 2 zatrzymanych. Rano 9 lipca do wsi wrócili żołnierze z zakładnikami.
Jarosław Wajda miał wtedy 11 lat. Żołnierze razem z matką i czwórką rodzeństwa w wieku 3-13 lat też zagnali go dzień wcześniej do Wołkowyi.
- Francieszek Bogacki, Polak z Terki, był mężem mojej ciotki - wspomina Jarosław Wajda. - I wyprosił u zołnierzy, żeby nas puścili. Wojskowi zgodzili się. Wyszliśmy już za Wołkowyję, kiedy mama zatrzymała się i kazała nam trzem najstarszym iść do Terki. Sama wróciła do Wołkowyi z 3-letnim Wołodymyrem i 5-letnią Marusią. Chciała prosić wojskowych, żeby nam zwrócili konia i krowę, które nam zabrali. Mama z siostrą i bratem już nie wrócili.
- Francieszek Bogacki, Polak z Terki, był mężem mojej ciotki - wspomina Jarosław Wajda. - I wyprosił u zołnierzy, żeby nas puścili. Wojskowi zgodzili się. Wyszliśmy już za Wołkowyję, kiedy mama zatrzymała się i kazała nam trzem najstarszym iść do Terki. Sama wróciła do Wołkowyi z 3-letnim Wołodymyrem i 5-letnią Marusią. Chciała prosić wojskowych, żeby nam zwrócili konia i krowę, które nam zabrali. Mama z siostrą i bratem już nie wrócili.
Żołnierze uwięzione kobiety i dzieci zagnali do chaty Mychajła Drozda. Była wśród nich matka Jarosława, jego braciszek i siostrzyczka. Rozkaz egzekucji wydał kapitan Lucjan Zubert. Żołnierze wrzucili do środka granaty, a potem podpalili chatę. To tam zginęła mama Jarosława Wajdy razem z jego 5-letnią siostrzyczką i 3-letnim braciszkiem.
Z masakry ocalał 14-letni Wasyl Sopak:
Żołnierz kazał nam siąść w kącie...śmiał się z tego, że się modliliśmy...Potem zaczął do nas strzelać z pepeszy. Przycisnąłem głowę do samej ziemi. Słyszałem, jak ten żołnierz strzelał i słyszałem krzyk ludzi. Oblewała mnie krew...Niektórzy jeszcze żyli. Wtedy żołnierz rzucił granat i wybiegł do sieni. Stamtąd rzucił drugi granat...Ja żyłem...wyskoczyłem przez okno na dwór i schowałem się w krzakach...
W chacie spłonęły wyłącznie kobiety i dzieci. Według jednej listy zginęło tam 20 kobiet i dzieci, według innej 28. Według ustaleń IPN żołnierze zabili wtedy 23 osoby, a dzień wcześniej 12.
W 1998 r. rodziny ofiar wystąpiły z wnioskiem o wszczęcie śledztwa mającego ustalić i osądzić winnych masakry. W 2005 roku IPN śledztwo umorzył.
- Jeden ze sprawców zmarł, dwóm innym podejrzanym nie zdołaliśmy udowodnić winy -
wyjaśniła w 2006 roku dla rzeszowskich Nowin Celina Przybyło, prokurator rzeszowskiego IPN.
wyjaśniła w 2006 roku dla rzeszowskich Nowin Celina Przybyło, prokurator rzeszowskiego IPN.
Wieś w województwie podkarpackim, położona w Bieszczadach, 30 km na południe od Leska. W 1939 roku w Terce mieszkało około 110 rodzin, z czego około 10 polskich i jedna żydowska. Polskie rodziny to w większości Ukraińcy, którzy dla korzyści zmienili narodowość i przeszli z Cerkwii greckokatolickiej do Kościoła rzymskokatolickiego.
Cerkiew z 1922 roku rozebrano w latach 50tych XX wieku. Jeden z miejscowych Polaków zbudował z cerkiewnych kamieni stajnię.
oprac. Igor Hrywna
Zobacz:
Pacyfikacja Kobylnicy Ruskiej 26.02.1945
Pacyfikacja Lublińca 20.03.1945
pacyfikacja Gorajca 6.04.1945
Pacyfikacja Karlikowa 24.01.1946
Pacyfikacja Zawadki Morochowskiej 26.01.1946
Pacyfikacja Płonnej
Berezka: ginęli Ci na literę U
Pacyfikacja Lublińca 20.03.1945
pacyfikacja Gorajca 6.04.1945
Pacyfikacja Karlikowa 24.01.1946
Pacyfikacja Zawadki Morochowskiej 26.01.1946
Pacyfikacja Płonnej
Berezka: ginęli Ci na literę U
Komentarze (10) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Dodaj komentarz Odśwież
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez
edek #2239958 | 95.40.*.* 8 maj 2017 13:44
Tragedia zakładników w Terce nie powinna się wydarzyć. Zbrodnia ta jest dokładnie opisana z różnych stron z ukraińskiej i polskiej. Jestem jednym z wielu(raczej większości) Polaków, którzy wstydzą się za to co się wtedy stało. Choć śmierć zakładników poprzedzały działania UPA, to winę ponoszą bezpośredni sprawcy znani z imienia i nazwiska. Do skazania ich nie doszło ze względów wiadomych dla sądu. Bywam w Terce, poznałem ludzi, którzy pamiętają to co zaszło i nawet spisali wspomnienia, także nigdzie nie drukowane. Liczba Polaków zamieszkujących Terkę była znacznie wyższa, świadkowie wspominają o fakcie powstrzymania egzekucji polskich męszczyzn ( nawet 10-letnich!)przez duchownego greckokatolickiego, który odwiódł sotennego od tego zamiaru. Możliwe, że ksiądz wiedział o groźbie odwetu jaki zapowiedział Mucha-Kunicki w stosunku do Ukraińców. Kunicki byłby w stanie poradzić sobie z UPA, gdyby nie nakaz zaprzestania działalności partyzanckiej wydany przez powojenne władze. Teksty zamieszczane przez ten portal cechują się dużą stronniczością i brakiem pogłębionej wiedzy. Atmosfera tworzona przez piszących tworzy podłoże do potęgowania wrogości i
Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! odpowiedz na ten komentarz
PolakPolak #1899949 | 89.68.*.* 6 sty 2016 11:18
Pominięto chyba tutaj kontekst i początek całych wydarzeń." Jedną z głównych przyczyn nasilenia wzajemnych uprzedzeń między ukraińskimi i polskimi współmieszkańcami Terki była działalność miejscowych księży greckokatolickich (ks. Josefa Kecuna i Lwa Salwyckiego), polegająca na podjudzaniu i nawoływaniu do wrogości wobec Polaków[1]. W drugiej połowie lipca 1944 na terenie Bieszczadów ukazały się obwieszczenia ukraińskich nacjonalistów, wzywające Polaków do opuszczenia wiosek w ciągu jednego dnia, bez możliwości zabrania dobytku. Za niewykonanie tego nakazu zgodnie z treścią obwieszczenia groziła śmierć." ponadto nie ma w artykule, że to najpierw Ukraińcy zabili polaków. "Dzięki wstawiennictwu cywilnych Polaków uwolniono kolejnych kilka osób. Nazajutrz wystosowano ultimatum z żądaniem wypuszczenia osób uprowadzonych przez bojówki ukraińskie, w zamian za puszczenie wolno przetrzymywanych ukraińskich mieszkańców Terki. Tego samego dnia wieczorem (7 lipca) grupy ukraińskie przyprowadziły dwóch zakładników (Polaka i jednego z Ukraińców) do Terki i powiesili na przydrożnym drzewie, uprzednio rozbijając im głowy kolbami." poza tym to temat rzeka, wiadomo że nawet 200 tyś. Polaków zostało w bestialski i okrutny sposób zamordowanych przez OUN-UPA. Więc bądźmy rzetelni. Polecam szczegółowe dane historyków na ten temat. Zginęło też wielu Ukraińców z rąk OUN-UPA, którzy ratowali Polaków i nie chcieli wcale ich mordować. http://www.zbrodniawolynska.pl/__data/as sets/pdf_file/0003/3945/Siemaszko-Zbrodn ie-OUN-UPA-a-sytuacja-rodzin-pol-ukr_MS_ aut_MS.pdf Inne http://www.nawolyniu.pl/artykuly/bilansz brodni.pdf
! odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)
Urk #1676422 | 89.230.*.* 27 lut 2015 01:20
Skandaliczne są te wypowiedzi - wyrywkowe, wyrwane z szerszego kontekstu, słowem o złych Polakach i dobrych nazistach z UPA. Portal fałszuje historie i krzewi nienawiść. Do skandal, do zamknięcia!
Ocena komentarza: warty uwagi (9) ! odpowiedz na ten komentarz
osiol #1481495 | 79.189.*.* 10 wrz 2014 09:58
Reakcja. To bardzo smutna historia. No ale gdyby nie wczesniejsze akcje ukrainskie rozpoczete w 1943 roku, kw wyniku ktorych Ukraincy bardzo czesto bestialsko wymordowali ok. 150 0oo Polakow, prawdopodobnie takiej akcji jak w Terce by nie było. Nimcy tez są teraz biedni wypedzeni. Ale kto kogo onapadł pierwszy??? Kazdy niech uczciwie odpowie...
Ocena komentarza: warty uwagi (14) ! odpowiedz na ten komentarz
asder #1353461 | 91.240.*.* 19 mar 2014 17:06
Co to znaczy aresztowali 5 Polaków (1 "prawdziwego" i 4 tzw. perekińczykiw, tzn. Ukraińców, którzy "przepisali się" na Polaków) Przeczytaj cały tekst: Terka: mordercy kobiet i dzieci - Ukraińcy Co to znaczy autorze "aresztowali'? tzn że potem wypiuścili, czy zariezali?
Ocena komentarza: warty uwagi (11) ! odpowiedz na ten komentarz
ZABLOKOWAĆ PORTAL - UOP #1117102 | 89.228.*.* 18 cze 2013 12:24
PRZEDSTAWIAJĄC TE HISTORIE KRZEWICIE NIENAWIŚĆ DO NARODÓW. CIEKAWE CZY WŁAŚCICIEL GAZETY OLSZTYŃSKIEJ JEST UKRAIŃCEM I POZWALA NA TAKIE PRAKTYKI KTÓRE WOŁAJĄ DO NIENAWIŚCI. WASZE WPISY WYMAGAJĄ KONTROLI ZE STRONY UOP.
Ocena komentarza: warty uwagi (7) ! odpowiedz na ten komentarz
KBW #1096217 | 178.235.*.* 27 maj 2013 06:46
A niedaleko pod Baligrodem bandirowcy zamordowali naszego generała Waltera.Cześć jego pamięci.
Ocena komentarza: warty uwagi (14) ! odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)
Turysta #1095568 | 83.31.*.* 26 maj 2013 08:47
Komentarz nisko oceniony. Kliknij aby przeczytać. Ta egzekucja była nieludzkim czynem i nic nie może jej tłumaczyć, nawet wcześniejsze podłe zachowanie Upowców.
Andrzej #1089736 | 77.253.*.* 20 maj 2013 08:26
[*]
Ocena komentarza: poniżej poziomu (-1) ! odpowiedz na ten komentarz