Lelkowo: cerkiew greckokatolicka św. Jerzego

W 1947 roku ówczesne władze postanowiły ostatecznie rozwiązać problem ukraiński w Polsce. Wcześniej wywieziono do Związku Radzieckiego ponad 500 tysięcy Ukraińców. Od stycznia 1947 intensywnie opracowywano plan przesiedlenia pozostałych Ukraińców na zachodnie i północne ziemie Polski.

Jako pretekst wykorzystano śmierć generała Karola Świerczewskiego z potyczce z UPA. 29 marca 1947 roku Biuro Polityczne KC PZPR zdecydowało o wysiedleniu. Akcja otrzymała kryptonim "Akcja 'Wisła". Wysiedlenia rozpoczęły się 28 kwietnia 1947 roku.

Celem Akcji "Wisła" była asymilacja narodowa Ukraińców. Dlatego nie mogli stanowić więcej niż 10% mieszkańców danej wsi i powiatu. Zabroniono używania w stosunku do Ukraińców nazwy "Ukrainiec". Miano ich nazywać "osadnik z Akcji Wisła". Władza zlikwidowała też struktury Ukraińskiej Cerkwi Greckokatolickiej.

Akcja "Wisła" była potrzebna, aby zlikwidować UPA. Nie była zatem wymierzona przeciwko Ukraińcom jako takim. To koronny argument obrońców Akcji 'Wisła".

Przesiedlenia w zasadzie zakończono do końca 1947 roku. W tym też czasie odziały UPA zostały rozbite albo przeszły na Ukrainę, lub też przez Czechosłowację próbowały dostać się do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech.

Na teren ówczesnego województwa olsztyńskiego do października 1947 roku przesiedlono prawie 60 tysięcy Ukraińców. Zasada 10% od początku nie była przestrzegana, bo w 1947 do zasiedlenia nadawały się już tylko najbardziej peryferyjne wsie, położone z reguły w północnej części województwa.

Według stanu na 31 lipca 1947 roku w ówczesnym powiecie braniewskim osiedlono 6680 Ukraińców. Ukraińcy stanowili wtedy 35% ogółu mieszkańców powiatu i 55% mieszkańców wsi. Szczególnie dużo osiedlono ich w okolicach Lelkowa. W niektórych wsiach stanowili absolutna większość.

Sytuacja Ukraińców zmieniła się na lepsze po 1956 roku. Władza zgodziła się wtedy na powstanie Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno - Kulturalnego. Zgodzono się też na odprawianie mszy greckokatolickich w kościołach rzymskokatolickich.

Lelkowo po 1956 roku było jednym z najprężniejszych ośrodków życia ukraińskiego na Warmii i Mazurach. Początki były jednak bardzo trudne. 9 września 1956 roku na dożynkach w Lelkowie wystąpił miejscowy chór ukraiński. W trakcie występu członkowie chóru zostali zaatakowani i pobicie przez obecnych na dożynkach żołnierzy i część widzów.

Wierni z Lelkowa i okolic po 1956 roku modlili się w cerkwiach w Pieniężnie lub Górowie Iławeckim.

Oddzielna parafia w Lelkowie powstała dopiero w w 1993 roku. Pierwszym proboszczem został śp. ks. Julian Gbur. Cerkiew zbudowano w 1997 roku.

Dodatkowo w pobliskim Głębocku w latach 2002-2004 wybudowano greckokatolicką kaplicę.

Do parafii należą: Bieńkowo, Dębowiec, Głębock, Grabowiec, Jachowo, Jarzeń, Krzekoty, Kwiatkowo, Miłaki, Młynowo, Przebędowo, Sówki, Stega Mała, Szarki, Wyszkowo i Zagaje

Kontakt do parafii:

Cerkiew pw. św. Jerzego
11-220 Górowo Iławeckie; ul. ks. Mirosława Ripeckiego 1
Tel., fax: 89 761-17-79

Msze święte:
niedziele i święta: 11.30

Zobacz inne cerkwie greckokatolickie i prawosławne:
Asuny: cerkiew greckokatolicka
Banie Mazurskie (cerkiew greckokatolicka)
Bartoszyce (cerkiew greckokatolicka)
Chrzanowo: cerkiew greckokatolicka
Ełk (cerkiew prawosławna)
Dobre Miasto : cerkiew greckokatolicka)
Giżycko: cerkiew greckokatolicka
Giżycko: cerkiew prawosławna
Górowo Iławeckie: cerkiew greckokatolicka
Iława (cerkiew greckokatolicka)
Kętrzyn (cerkiew greckokatolicka)
Korsze: cerkiew prawosławna
Kruklanki : cerkiew greckokatolicka
Lelkowo: cerkiew greckokatolicka św. Jerzego
Lidzbark Warmiński (cerkiew prawosławna)
Morąg: cerkiew greckokatolicka
Olsztyn (cerkiew greckokatolicka)
Orłowo (cerkiew prawosławna)
Ostre Bardo (cerkiew greckokatolicka)
Pasłęk (cerkiew greckokatolicka)
Pasłęk (cerkiew prawosławna)
Pieniężno: cerkiew greckokatolicka św Michała
Reszel (cerkiew greckokatolicka)
Węgorzewo(cerkiew greckokatolicka)
Węgorzewo (cerkiew prawosławna)
Wojnowo (cerkiew prawosławna)
Wydminy (cerkiew greckokatolicka)