Dzisiaj jest czwartek, 21 listopada 2024. Imieniny Janusza, Marii, Reginy

Serwisy Tematyczne » Ukraińcy » Artykuł

Akcja Wisła: śmierć generała Świerczewskiego

2010-03-24 10:22:31 (ost. akt: 2011-08-24 16:03:18)
Akcja Wisła: śmierć generała Świerczewskiego

28 marca 1947 roku w zasadzce UPA w Bieszczadach zginął gen. Karol Świerczewski. Dzień później BP KC PPR podjęło decyzję o przymusowym przesiedleniu Ukraińców. W kwietniu 1947 roku ropoczęła się Akcja Wisła.

Okoliczności śmierci Świerczewskiego do dzisiaj budzą spory wśród historyków. W czasach PRLu obowiązywała jedyna słuszna „prawda”. Świerczewski zginął od upowskich kul dzielnie dowodząc obroną zaatakowanego pod wsią Jabłonki w Bieszczadach wojskowego konwoju.

Po 1989 roku pojawiło się jednak sporo wątpliwości z czyich rąk i na czyje polecenie zginął naprawdę. Niektórzy historycy twierdzą bowiem, że generała na polecenie NKWD zabił bagnetem któryś z polskich żołnierzy.

W mundurze generała znajdującego się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie jest bowiem otwór powstały od ciosu bagnetem, co sugeruje, że mógł on zginąć od ciosu zadanego nożem w plecy przez siedzącego na tylnym siedzeniu samochodu członka własnej ochrony.

Miało to mieć związek z akcja likwidowania przez Sowietów świadków czystek, jakie NKWD przeprowadziła w czasie wojny domowej w Hiszpanii. Świerczewski miał być właśnie takim niewygodnym ich świadkiem, ale i osobistym wykonawcą.

W każdym razie jego śmierć stała się propagandowym uzasadnieniem do przeprowadzenia wysiedlenia Ukraińców z południowo-wschodniej Polski. Sam Świerczewski zaś stał się ikoną PRLowskiej propagandy. W latach 50tych wzorcowym internacjonalista, później patriotą.

W rzeczywistości Świerczewski był alkoholikiem i fatalnym dowódcą. Ten urodzony w Warszawie komunista zaprowadzał w 1917 bolszewickie porządki na Ukrainie, a w 1920 roku walczył jako ochotnik przeciwko Polakom. W czasie wojny domowej w Hiszpanii (1936-1938) przeprowadzał czystki w szeregach ochotników międzynarodowych walczących przeciwko gen Franco. Używał do tego pistoletu WaltHer, stąd jego późniejszy pseudonim „Walter”.

Po rozpoczęciu wojny niemiecko-sowieckiej został dowódcą dywizji. Przez jego nieudolność i alkoholizm z 10 tys. podlegających mu żołnierzy Świerczewskiemu przy życiu pozostało kilku.
Na rozkaz Stalina stał się polskim generałem. Dowodził 2 Armią Wojska Polskiego. W Bitwie pod Budziszynem (kwiecień 1945) wysłał polskich żołnierzy pomiędzy dwie niemieckie armie. W efekcie zginęło ponad 5 tysięcy żołnierzy, a ponad 10 zostało rannych. Stanowiło to 27% wszystkich strat poniesionych przez całe Ludowe Wojsko Polskie od października 1943 do maja 1945.

Kim jest dla Ciebie generał Karol Świerczewski
Bohaterem
82.2%
Sowieckim komunistą
17.8%
Jak już wspomniałem śmierć „Waltera” stała się oficjalnym pretekstem do wysiedlenia Ukraińców. W rzeczywistości jednak przygotowania do takiej akcji trwały już od stycznia 1947 roku. Pierwotnie planowano ja przeprowadzić jesienią 1947 roku. Ostatecznie rozpoczęto ją w kwietniu 1947 roku i nazwano Akcja Wisła.
Oficjalnie zdecydowało o tym Biuro Polityczne KC Polskiej Partii Robotniczej 29 marca 1947 roku:

1947 marzec 29, Warszawa
Z protokołu nr 3
posiedzenia Biura Politycznego Komitetu Centralnego
Polskiej Partii Robotniczej

(…)W ramach akcji represyjnej wobec ludności ukraińskiej postanowiono:
1. W szybkim tempie przesiedlić Ukraińców i rodziny mieszane na tereny odzyskane (przede wszystkim Prusy płn.), nie tworząc zwartych grup i nie bliżej niż 100 km od granicy.
2. Akcję wysiedlenia uzgodnić z rządem Zw[iązku] Radzieckiego i Czechosłowacji.
3. Rozpracowanie danych o ludności ukraińskiej w Polsce oraz opracowanie projektu przesiedlenia poleca się ttow. Spychalskiemu i Radkiewiczowi.
Termin - l tydzień.(…)
Protokółował
(Rutkiewiczowa)

W Polsce ostał się jeden pomnik gen. Świerczewskiego. Stoi we wsi Jabłonki w Bieszczadach, w pobliżu miejsca gdzie zginął Walter. W 2009 roku zburzono jego pomnik w Poznaniu.



Tagi: Ukraińcy Ukraina Akcja Wisła Świerczewski

Zobacz także

Komentarze (22) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. trzydniprzedsmiercia #2448293 | 83.23.*.* 25 lut 2018 23:24

    Mój Dziadek był naocznym świadkiem tegoż wydarzenia. Świerczewski został zamordowany przez Polaków/komunistów na trzy dni przed oficjalną datą śmierci. Ciosem w plecy. Potem gazik wjechał do hangarów.Po trzech dniach zorganizowali całą "kolumnę" i prowokację, że to niby Ukraińcy napadli ....

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-4) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  2. brutus141 #2210952 | 5.146.*.* 28 mar 2017 14:08

    Z NAOCZNEJ RELACJI BRATA MOJEGO OJCA WYGLADALO TO TAK: SWIERCZEWSKI JECHAL GAZIKIEM, DOSTAL SERIE Z RKMu W PIERS I PRAWIE NATYCHMIAST UMARL. KIEDY WOJSKO PO KROTKIEJ POTYCZCE DOTARLO NA WZNIESIENIE ZASTALI TAM KILKADZIESIAT LUSEK I ZIMNEGO TRUPA PRZY RKMie W MUNDURZE BANDEROWCA. TRUP BYL JUZ ZIMNY I SZTYWNY TAK ZE NIE JEST TO MOZLIWE ZE ZGINAL PODCZAS TEJ POTYCZKI !!! WNIOSEK NASUWA SIE SAM, TO BYLA KOMUNISTYCZNA PROWOKACJA A GENERALA ZABILI SWOI !!! BZDURY JAKIE PISANO ZE RANNY SWIERCZEWSKI DOWODZIL BYLY DLA STWORZENIA O NIM LEGENDY !!! BRAT OJCA OPOWIEDZIAL MI TA HISTORIE PO WIELU LATACH JUZ PO UPADKU KOMUNY GDYZ ZOLNIERZE KTORZY TAM BYLI MIELI CALKOWITY ZAKAZ MOWIENIA O TYM JAK TO NAPRAWDE BYLO !!!

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-2) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  3. Artur #2182389 | 5.185.*.* 14 lut 2017 17:49

    Bo to pijak i beznadziejny dowódca. Przecież na stronie tworzonej przez Upaińców można jedynie napisać, że: Prawdziwym i jedynym wspaniałym dowódcą był Bandera. Znany z abstynencji i dobrego serca. Trochę umiaru się może przydać. Bo mimo, że wielu już nie żyje to jednak tych co generała pamiętali jeszcze kilku zostało. No i jakoś się nie potwierdza.

    Ocena komentarza: warty uwagi (2) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  4. FIONA #2057223 | 89.76.*.* 1 wrz 2016 16:00

    WITAM PRAWDA JEST TAKA ŻE UKRAIŃCY WCALE NIE WIEDZIELI ŻE JEDZIE ŚWIERCZEWSKI NAPADLI NA POLAKÓW BO BYLI PRZEKONANI ZE WIOZA ZAPASY DLA WARTOWNI , I ŻEBY NIE ZEPSUTY SAMOCHÓD KTÓRY ODŁACZYŁ SIE OD KONWOJU KTÓRY MIAŁ ZEPSUTY TŁUMIK I ODGŁOS WYDAWAŁ JAK JADACY CZOŁG , TO WSZYSCY BY ZGINELI, LECZ UPOWCY PRZESTRASZYLI SIE I UCIEKLI A CZY NAPRAWDE NKWD ZLECIŁO ZABICIE SWIERCZEWSKIEGO TO NIKT NIE UDOWODNI ZAPYTACIE Z KAD WIEM O TEJ HISTORI , BYŁ TAM MÓJ STRYJ KTÓRY BYŁ ŻOŁNIERZEM LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO

    Ocena komentarza: warty uwagi (3) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  5. babcia kresowa #2052241 | 91.231.*.* 24 sie 2016 14:00

    Niestety nawet dzisiaj mimo dostepu do archiwów i dokumentów tajnych, nie można z całą pewnościa powiedzieć kto zabił Świerczewskiego. Jest wiele znaków zapytania i niedomówień. Nie zgadzają się podstawowowe oczywiste fakty (czas walki podawany różnie, miejsce gdzie stał samochód generała, czas śmierci). Być może dopiero archiwa NKWD czy też KGB, rzucą światło na tę jedną z tajemnic XX wieku. Dotarcie do materiałów nie będzie łatwe, ponieważ Rosjanie cały czas utrudniają pracę polskich historyków. Dlatego też wydarzenia z 28 marca 1947 roku nadal pozostaną nie wyjaśnioną do końca zagadką. opracowanie: Zbigniew Jantoń Literatura: G. Motyka - "Tak było w Bieszczadach". A. Bata - "Bieszczady Szlakiem Walk z bandami UPA". Polityka, nr 12/2007.

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  6. babcia kresowa #2052238 | 91.231.*.* 24 sie 2016 13:58

    http://www.twojebieszczady.net/upa/upa8. php

    ! - + odpowiedz na ten komentarz

  7. a.s #1637130 | 178.37.*.* 16 sty 2015 23:51

    szukacie tam gdzie nie było a było o czym nie wiecie prawda wyszła na jaw cztery lata temu o d j e g o podwładnego jeszcze sie powstrzymam chwała osiemnstolatkowi.

    Ocena komentarza: warty uwagi (2) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  8. Turysta #999319 | 83.28.*.* 23 lut 2013 11:37

    Chciałbym wiedzieć czy wysiedlanie Ukraińców jest jednoznaczne z wysiedlaniem Łemków ? Interesuję się historią polsko-węgierskiego pogranicza a tymsamym grup etnicznych które na to pogranicze weszły w dawnych wiekach. Osadnictwo ruskie, dużo pózniejsze od wołoskiego bo rozpoczęte w XVwieku wchłonęło ludy pasterskie przyczyniając się do wytworzenia narodu rusnackiego-Łemków. Nie rozumiem dlaczego Łemkowie począwszy od roku 1945 pod wpływem sowieckiej propagandy opuszczali rodzinną ziemię. Przytoczę cytat z pamiętnika księdza greckokatolickiego, który pod datą 20.II.1945 zapisał"W ostatnichdniach wyjechała dobrowolnie na wysiedleniedo Zw. Radzieckiego prawie cała wieś Myscowa. Na 300 domów (numerów) pozostało 30 rodzi, ale i ci maja wkrótce wyjechać. Za przyczynę swego przesiedlenia podają jak i poprzednie wsie ruinę swoich gospodarstw i brak żywności. Nie jest to 100% prawdą bo w 1940roku, choć mieli pod dostatkiem żywności, prawie cała wieś z wyjątkiem dwunastu rodzi, zapisała się na wyjazd do Rosji. ..." Autor pamiętnika podaje dość szczegółowo okoliczności wyjazdu innych wiosek (r.1945 ! ) określając to jako pogrzeb Łemkowszczyzny. W tym kontekście śmierć Swierczewskiego nie była początkiem tragedi, którą dopełnieniem była Akcja Wisła.

    ! - + odpowiedz na ten komentarz

  9. Małopolska #111952 | 82.139.*.* 19 lis 2010 07:44

    Mój ojciec wprawdzie nie był kierowcą ale podoficerem KBW przy gen Walterze ,nigdy źle o nim nie mówił a wręcz przeciwnie ,był bardzo lubiany i cenionym dowódcą.Poprawiacze historii"dorabiają mu rogi i kopyta".On zginął za wolną Polskę,choć niektórym lepiej siać jakieś niedomówienia i oczerniać go .Od jego śmierci minęło ponad 60 lat on i ludzie którzy przy nim byli już nie żyją ,więc łatwiej "coś" wmawiać i mówić kłamstwa na temat socjalistycznej legendy "człowieka ,który kulom się nie kłaniał".

    Ocena komentarza: warty uwagi (18) ! - + odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (3)

    1. Bogusław. S #102508 | 95.49.*.* 11 lis 2010 20:47

      Jeszcze jedno. Jeśli "ktoś" chciałby więcej informacji to proszę pisać na mail: zemloz4@wp.pl... to gwoli uczciwości tematu

      ! - + odpowiedz na ten komentarz

    2. Bogusław S #102498 | 95.49.*.* 11 lis 2010 20:43

      ... a pamiętacie kulisy zamachu? Jechały dwa samochody z żołnierzami. Jeden z samochodów się zepsuł. Świerczewski nie czekał tylko pojechał dalej... Kierowcą, którego samochód się zepsuł był mój Ojciec... niestety już nie żyje. Opowiadał mi interesujące rzeczy dotyczące nienawiści pomiędzy Moczarem a Świerczewskim... Jeszcze jedno. Mój Ojciec przez pewien czas woził też Bieruta... nawet mógł żenić się z Jego córką... Całe szczęście dla mnie, że tego nie zrobił.

      ! - + odpowiedz na ten komentarz

    3. z Równego #82598 | 82.139.*.* 21 paź 2010 22:04

      Na zawsze pozostanie w sercach Polaków jako wybitny generał walczący z bandziorami spod znaku "upa".Zginął za wolna Polskę .Cześć jego pamięci.

      Ocena komentarza: warty uwagi (23) ! - + odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

      1. kałyna #73603 | 79.163.*.* 10 paź 2010 20:46

        Komentarz nisko oceniony. Kliknij aby przeczytać. bandzior i tyle dostał to na co zasłuzył , od swoich lub swoich panów czerwono-armiejców

      2. Tryzub #11147 | 81.190.*.* 13 maj 2010 15:26

        "halo" nie wiem czy zauważyłeś ale ten artykuł jest poświęcony Świerczewskiemu i jego działalności oraz temu co się działo po jego śmierci (nie do końca wyjaśnionej, choć niektórzy sądzą że wiedzą wszystko najlepiej), a nie temu co się działo na Wołyniu dla Ukraińców, Polaków oraz Żydów bo każdy z tych narodów wycierpiał tam swoje

        Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      3. halo #9673 | 83.19.*.* 7 maj 2010 01:27

        ojej znowu akcja wisla, a o wolyniu ani słowa, to tak jakby mowic o wypedzeniach Niemców bez powiedzenia czegokolwiek o 2 wojnie swiatowej, wiecie co, z Ukrainców to marny sojusznik i jeszcze słabszy wróg.

        Ocena komentarza: warty uwagi (9) ! - + odpowiedz na ten komentarz

      4. KBW #3450 | 88.156.*.* 2 kwi 2010 13:45

        Jestem w posiadaniu takiego banknotu z wizerunkiem generała Waltera - Karola Świerczewskiego.Kiedyś będzie on wart fortunę.

        Ocena komentarza: warty uwagi (16) ! - + odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

        1. Z Bieszczad #3292 | 78.24.*.* 1 kwi 2010 15:20

          To człowiek który" kulom się nie kłaniał"-Wielki Bohater Polski ,który zginął z rąk zbrodniczej organizacji" upa"Na zawsze zostanie w pamięci ludzi na całym świecie min za sprawą wielkiego pisarza Ernesta Hemingwaya,który go opisał w książce pt Komu bije dzwon. Cześć jego pamięci.

          Ocena komentarza: warty uwagi (24) ! - + odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)