Wielkanoc 1938 roku
Sławko Borkiwskyj (3 latka) Marijka Kobar (6 lat), Sławko Hrycyk (9 lat), Iwan Melnyk (12 lat), Marijka Kołosiwśka (13 lat). Tyle lat mieli "banderowcy" zamordowani przez żołnierzy KBW we wsi Horajec. W kwietniu 1945 roku zamordowano w tej wsi 174 Ukraińców. W tym 43 kobiety i 32 dzieci.
- Schowaliśmy się z mamą w stajni. Babcia była na podwórku - wspomina Emilia Borkowska (Fenyk) - Wtedy usłyszeliśmy głos: Stara ręce do góry. Babcia nie dosłyszała. Mama krzyknęła coś do niej. Wtedy żołnierz strzelił do mamy, ale nie trafił...Kazali nam iść pod krzyż. Po drodze widzieliśmy pomordowanych ludzi...Minęła godzina, wieś płonęła...W końcu przyjechał na koniu jakiś oficer i zaczął krzyczeć...Możecie rozstrzeliwać równych sobie, a nie kobiety i dzieci. Tak ominęła nas śmierć. W drugim końcu wsi rozstrzeliwali wszystkich.
Masakrę przeżył także jej ojciec. - Tato poszedł na drugi koniec wsi, gdzie leżeli pomordowani. Wsród nich Katarzyna Borkowska, taty siostra, bratowa Maria i jej synowie, z rodziny babci Maria Kuriw z niemowlęciem - wspomina była mieszkanka Gorajca.
Wśród zamordowanych 6 kwietnia 1945 roku były 43 kobiety i 32 dzieci w wieku do 14 lat. Mordercami byli żołnierze Korpusu Bezpieczeństwa Wewenętrznego. Żołnierze tej samej formacji (wtedy jeszcze Wojska Wewnętrzne) w marcu 1945 roku wymordowały klkuset Ukraińców na terenie ówczesnego powiatu lubaczowskiego.
W 2010 roku z udziałem polskich władz w Gorajcu odsłonięto pomnik ku czci ofiar pacyfikacji. Stoi na dawnym cmentarzu greckokatolickim. Starania o zgodę na postawienie pomnika trwały 10 lat.
Wieś położona 18 kilometrów od Lubaczowa, 70 km od Zamościa i 103 od Rzeszowa.
W 1939 roku we wsi mieszkało 1080 Ukraińców i 80 Polaków. Większość Ukraińców wysiedlono do ZSRR, pozostałych 144 w ramach Akcji Wisła na zachodnie i północne ziemie Polski.
We wsi zachowała się drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia NMP z 1586 roku.
oprac. Igor Hrywna:
Wasyl Borodycz, Trahedija seła Horajeć, Wisnyk Lubacziwszczyny, nr 11, Lwiw 2004
Emilia Borkiwska, Wywozyły nas z pożaryszcza, Wisnyk Lubacziwszczyny, nr 2, Lwiw 1996
Zdjęcia z Gorajca: kliknij tutaj
Komentarze (2) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez
B.K. #1016484 9 mar 2013 13:28
Niewątpliwie była to zbrodnia. Ale jaka jest jej skala? Czy można ją porównać do ludobójstwa, jakiego dokonywali ukraińscy nacjonaliści na Kresach i we Wschodniej Małopolsce? Czy mówi wam coś nazwa Huta Pieniacka? POCZYTAJCIE: Zbrodnia w Hucie Pieniackiej – dokonana 28 lutego 1944 akcja pacyfikacyjna polskiej ludności cywilnej w Hucie Pieniackiej, w wyniku której śmierć poniosło od 600 do 1500 osób. Pacyfikacji dokonali, według śledztwa IPN, żołnierze 4 Pułku Policyjnego SS złożonego z ochotników ukraińskich, pod dowództwem SS-Sturmbannführera Siegfrieda Binza, wraz z okolicznym oddziałem Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) i oddziałem paramilitarnym składającym się z nacjonalistów ukraińskich, pod dowództwem Włodzimierza Czerniawskiego. Huta Pieniacka liczyła wówczas 172 gospodarstwa i około 1000 mieszkańców, we wsi znajdowało się również spora liczba uciekinierów (m.in. z Wołynia), którzy opuszczali miejsca zamieszkania obawiając się fali morderstw dokonywanych przez nacjonalistów ukraińskich i wspomagających ich miejscowych ukraińskich chłopów. Ocalało około 160 osób. TAKICH "Hut Pieniackich" BYŁO DUŻO WIĘCEJ... Ocenia się, że na tych terenach wymordowano od 130 do 200 TYSIĘCY Polaków!
Ocena komentarza: warty uwagi (28) !
odpowiedz na ten komentarz
pokaż odpowiedzi (1)